absolwent.traugutt.net - Portal absolwentów gimnazjum i liceum im. R. Traugutta
Witamy, dzisiaj jest środa, 4. października 2023.

Zbierski Dominik, dodał: Kołodziejski Janusz,

Urodził się 30 sierpnia 1890 roku w Częstochowie. Tutaj także ukończył szkoły powszechne. Do roku 1905, jako uczeń uczestniczył w działalności konspiracyjnej, biorąc czynny udział w strajku szkolnym w lutym tego roku i w walce o szkołę polską do 1910 roku. Należał w tym czasie do Organizacji Młodzieży Narodowej Związku Młodzieży Polskiej ZET. W 1911 roku został przyjęty na Uniwersytet Jagielloński, gdzie do wybuchu wojny studiował polonistykę.
17 października 1914 roku wstąpił do Legionów, gdzie został przydzielony do 1 pułku piechoty. W czasie bitwy pod Łowczówkiem, 25 grudnia 1914 roku, został ciężko ranny i dostał się do niewoli rosyjskiej. Po wielu perypetiach wrócił do Polski 19 lutego 1918 roku. Po krótkim pobycie w Polskich Siłach Zbrojnych i szpitalu wojskowym, w grudniu 1918 roku został zwolniony z wojska. Czynił starania o dokończenie studiów i zostały mu zaliczone dwa półrocza, stracone przez odbywanie służby wojskowej. W latach 1919 - 1925 pracował jako naczyciel w Państwowym Gimnazjum Męskim w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie uczył polskiego, historii i geografii. Jesienią 1925 roku został przydzielony do Gimnazjum im. J. Paderewskiego w Poznaniu i pracował tam do 1929. Latem, na własną prośbę, zostaje przeniesiony do Częstochowy, gdzie objął stanowisko dyrektora Państwowego Gimnazjum Męskiego im. Romualda Traugutta.
Nominacja ta, była pierwszym krokiem D. Zbierskiego na drodze do życiowej stabilizacji. Nie zaaklimatyzował sie bowiem w Wielkopolsce, a jego młodzieńcze oczekiwania i nadzieje związane z powrotem do rodzinnych korzeni w poznańskim, w konfrontacji z zastaną tam rzeczywistością, okazały się zbyt rozczarowujące.
Objęcie dyrektory przez D. Zbierskiego, związane było również z rozpoczętą w 1929 roku realizacją przez władze oświatowe koncepcji tak zwanego wychowania państwowego. Zbierski, który zaangażował się w walkę o szkołę polską przed I wojną światową, był w wysokim stopniu wyczulony na sprawę kształtowaania osobowości uczniów, zwłaszcza w aspekcie patriotycznym i obywatelskim, czym rosyjska szkoła nie zajmowała się. Kształtowaniu takiego wychowanka - obywatela niepodległej Rzeczpospolitej - podporządkował D. Zbierski swoją działalność jako dyrektor gimnazjum. Temu celowi służył udział uczniów gimnazjum w uroczystościach narodowych, państwowych i szkolnych.
Pod koniec sierpnia 1939 roku D. Zbierski rozpoczął próbę ochrony rodziny przed zbliżającą się okupacją. 20 października 1939 roku zgłosił się do pracy w gimnazjum, skąd wraz z rodzina został usunięty 11 listopada tegoż roku, z chwilą oficjalnej likwidacji przez okupanta szkolnictwa średniego. Starał się w tym czasie działać na rzecz utworzenia organizacji konspiracyjnej, sam był członkiem Organizacji Orła Białego i w Służbie Zwycięstwu Polsce. 30 marca 1940 roku został aresztowany przez gestapo, gdzie odmówił zeznań i po 4 dniach został zwolniony. Aresztowany ponownie 21 maja 1940 roku w ramach akcji AB. 9 czerwca 1940 roku sąd doraźny gestapo K. Stg. skazał Go na karę śmierci i 3 lipca 1940 roku w lesie koło wsi Apolonka ( gmina Janów) został rozstrzelany wraz z 14 współtowarzyszami. 15 grudnia 1946 roku odbyła się ekshumacja zwłok pomordowanych - wśród nich było ciało Dominika Zbierskiego.


Zbierski Dominik Jerzy (1890-1940), pseudonim Góra, Gwiazda, Kolec, Nowina. Działacz niepodległościowy, pedagog, radny miasta Częstochowy, senator. Urodzony 3 sierpnia 1890 r. w Częstochowie, był synem Jana (1852-1921) i Agnieszki z Matejów. Jego braćmi byli: Marian (1879-1942), ksiądz, Stanisław Józef (1881-1940), dyrektor gimnazjów w Kętach i Częstochowie, Józef (ur. 1886), działacz niepodległościowy, Zygmunt (ur. 1888), doktor Nauk humanistycznych, Kazimierz (ur. 1893), nauczyciel, współredaktor "Kuriera Zagłębia", wizytator szkół średnich.
Zbierski od 1901 uczęszczał do gimnazjum rządowego ( gmach późniejszego Gimnazjum im. H. Sienkiewicza ) w Częstochowie. Za udział w tzw. strajku szkolnym, w 1905r. został usunięty z gimnazjum. Od 1906 r. uczył się w gimnazjum polskim w Częstochowie. Od 1904 roku był członkiem Związku Młodzieży Polskiej "Przyszłość" (PET). Miał reprezentować częstochowski PET na zjeździe przedstawicieli tej organizacji z Królestwa Polskiego, lecz przed samym zjazdem 2 kwietnia 1910 roku został aresztowany w Warszawie. Zwolniono go w lipcu tego roku. W 1910 roku zdał maturę w gimnazjum Gustawa Kośmińskiego i rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W okresie studiów należał do organizacji "Promieniści" oraz do ZWC. Od 1911 roku był członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich. W październiku 1914 wstąpił do Legionów Polskich (LP). Służył jako podoficer i dowódca plutonu piechoty I Brygady LP. W dniu 25 grudnia tego roku został ciężko ranny w bitwie pod Łowczókiem i został wzięty do niewoli rosyjskiej. W końcu 1916 zbiegł z obozy jenieckiego w Mołodze. Przebywał w okolicach Kijowa, gdzie zorganizował i przez jakiś czas prowadził szkołę polską. Później przez Petersburg i Dyneburg przedostał się do Krakowa. W 1918-19 na UJ ukończył przerwane studia. Wyjechał do Ostrowa Wielkopolskiego, gdzie w tamtejszym gimnazjum podjął pracę jako nauczyciel języka polskiego i historii. W 1920 roku jako ochotnik uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Po zakończeniu wojny ukończył szkołę podchorążych, następnie powrócił do Ostrowa Wielkopolskiego. W 1925-29 był nauczycielem, później dyrektorem w gimnazjum państwowym im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu. W listopadzie 1929 otrzymał stanowisko dyrektora II Gimnazjum Państwowym im. R. Traugutta w Częstochowie. W 1930 powołano go do Rady Przybocznej Kierownika Tymczasowego Zarządu miasta Częstochowy - Aleksandra Bratkowskiego. w 1930-37 pracował społecznie w różnych sekcjach miejskich, a także powiatowych, komitetów niosących pomoc bezrobotnym. W 1932 przystąpił do BBWR; w roku następnym został wybrany prezesem Rady Powiatowej tego ugrupowania. W 1934 wszedł do Rady Miejskiej (RM) z listy Polskiego Bloku Gospodarczego; w RM przewodniczył (do 1939) klubowi radnych sanacyjnych, był też członkiem komisji budżetowej RM. W 1939 został senatorem z woj. kieleckiego. Po zakończeniu kadencji senackiej, w 1938 roku powrócił na stanowisko dyrektora II Państwowego Gimnazjum i Liceum im R. Traugutta. Od 1937 należał do Obozu Zjednoczenia Narodowego. (OZN); w 1938-39 był przewodniczącym OZN w Częstochowie i jednym z najaktywniejszych jego działaczy. w 1929-31 pełnił funkcje prezesa Związku Strzeleckiego oraz członka zarządu powiatowej Federacji Polskiego Związku Obrońców Ojczyzny. W 1932-34 należał do Rady Nadzorczej Stowarzyszenia Spożywców "Jedność". W 1937-39 był też prezesem zarządu obwodu częstochowskiego Towarzystwa Popierania Budowy Szkół Powszechnych. Jako kapitan rezerwy w maju 1939 został zaprzysiężony do pracy konspiracyjnej na wypadek zajęcia kraju przez wroga. Jeszcze w czasie trwania kampanii 1939 roku, w końcu września przystąpił do organizowania struktur Organizacji Orła Białego (OOB). Od października był w kierownictwie okręgu kieleckiego tejże organizacji, a w początkach listopada tego roku został kierownikiem okręgu OOB. Po podporządkowaniu OOB Służbie Zwycięstwu Polski (SZP) pełnił funkcję komisarza cywilnego podokręgu zagłębiowskiego SZP. Podejrzany przez Niemców o przynależność do organizacji niepodległościowej, został aresztowany przez Gestapo 30 marca 1940roku. Podczas przesłuchań nakłaniany był do informowania o nastrojach panujących wśród młodzieży, lecz stanowczo odmawiał. Zwolniony, ponownie został aresztowany 21 maja tego samego roku. Podczas tzw. Akcji AB ( Ausserordemtliche Befriedungsaktiom) osadzono go w więzieniu na Zawodziu w Częstochowie. Skazany przez sąd doraźny 9 czerwca 1940 na karę śmierci, został rozstrzelany 4 lipca 1940 w zbiorowej egzekucji pod Apolonkom koło Janowa w pow. częstochowskim. W 1946 po ekshumacji został pochowany wraz z innymi zamordowanymi w kw. 50 na cmentarzu Kule. Odznaczony m.in. Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Oficerskim OOP.
W małżeństwie z Marią Żurek, działaczką harcerską i niepodległościową, nauczycielką, miał dwoje dzieci: córkę Hannę (ur. 1923) oraz syna Andrzeja (ur. 1926), żołnierza Szarych Szeregów, absolwenta archeologii i historii Uniwersytetu Łódzkiego, pracownika PAN w Gdańsku, dyrektora Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku.


Sętowski juliusz - Cmentarz Kule


Miejsce Dyrektora Adlera zajął dyr. Dominik Zbierski, również historyk, pełny temperamentu, chętnie wprowadzający w życie nowe formy w pracy pedagogicznej. Całym sercem poparł i następnie zrealizował plan osiedlenia szkolnego, w którym młodzież szkolna miała pobierać naukę w bezpośrednim kontakcie z otoczeniem. W 1934 roku wybudowano jednopiętrowy budynek, wyposażony nowocześnie, urządzono pływalnię, leżakowalnię, czytelnię i otwarto dostosowaną do potrzeb nauczania bibliotekę. Młodzież przebywała na świeżym powietrzu, korzystała z nauki według specjalnego planu zajęć i z wypoczynku zorganizowanego w ten sposób, że po zajęciach otrzymywała posiłek, potem porcję snu, a następnie wycieczkę w teren. Po powrocie z wycieczki – nauka pod kierunkiem dyżurnego nauczyciela, następnie kolacja, odpowiedni relaks i sen.
W ramach codziennych zajęć, zaplanowanych dla poszczególnych klas na podstawie programów szkolnych, młodzież wykonywała również prace społeczno-użytkowe, jak: budowa drogi dojazdowej do Osiedla, ogrodzenie placu gier i zabaw, zagospodarowanie terenu przez urządzenie alejek, skwerów.
Opiekę dydaktyczno-wychowawczą nad Osiedlem dyr. Zbierski zlecił prof. Józefowi Mikołajtisowi, inicjatorowi tej placówki. Na krótki, bo zaledwie półroczny okres nieobecności, dyr. Zbierskiego Dominika, który wydelegowany został na specjalny kurs dyrektorski, stanowisko kierownicze szkoły objął jego brat, Stanisław Zbierski. Człowiek zrównoważony i taktowny, ale mniej energiczny. Nie mógł w tym krótkim okresie czasu dokonać niczego godnego uwagi. Dyr. Dominik Zbierski powrócił na nowe stanowisko i do 1935 roku pełnił swe funkcje z właściwą sobie energią. W tym roku właśnie został wybrany na stanowisko senatora. Zachowując sobie atrybut moralnej więzi ze szkołą, administrację gimnazjum oddał w ręce prof. Antoniego Artymianka.
Przez pewien okres czasu funkcję dyrektora pełnił prof. Józef Dąbrowski. Dyr. Artymiak przeszedł na analogiczne stanowisko do Jędrzejowa. Dyr. Dąbrowski odznaczał się wprost pedantyczną dokładnością w zakresie administracji...W 1938 roku dyr. Zbierski wrócił na swe stanowisko, ale nie na długo. Wybuchła wojna. Dyr. Zbierski został aresztowany, a następnie w 1940 r. Rozstrzelany pod Olsztynem, o czym dokładniej na innym miejscu.

Józef Wójcicki

Dodaj własny komentarz







Przepisz kod z obrazka:



Copyright© 2007 absolwent.traugutt.net